Diyabet
Diyabet veya şeker hastalığı, vücudun kandaki şeker oranını düzgün bir şekilde kontrol edememesiyle karakterize olmuş bir hastalıktır. Vücudun kandaki şeker oranını kontrol edememesi, kandaki şeker düzeyininin çok yükselmesine (hiperglisemi) neden olabilir. Kronik bir hastalık olan diyabet vücudun insülin hormonunu yeteri kadar üretememesi veya üretmesine rağmen kullanamaması sonucu gerçekleşebilir. Buna göre diyabet ikiye ayrılır; tip I ve tip II.
Tip-2 diyabetin belirtileri [değiştir]
- Sık idrara çıkma,
- Ağız kuruluğu,
- Çok su içme,
- Açlık hissi,
- Cilt yaralarının geç iyileşmesi,
- Kuru ve kaşıntılı bir cilt,
- Sık sık infeksiyon gelişmesi,
- Ellerde ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma görülür.
Tip 1 ve tip 2 diyabetlerde tamamen iyileştirici bir tedavi şu anda bilinmemektedir. Tip 1 diyabetlinin yaşam fonksiyonlarını sürdürebilmesi için vücuda duşarıdan insülin verilmesi bir gerekliliktir. Tip 2 diyabette ise diyabetin durumuna göre beslenme, spor, ağızdan verilen ilaçlar ve vücuda dışarıdan insülin sağlanması opsiyonları düşünülebilir. Diyabet tedavisinin ana amacı glisemik regülasyon (kan şekeri düzeyinin belli bir bantta tutulması) dur. Glisemik regülasyon hiperglisemi (yüksek kan şekeri düzeyi) yi düzenlemeye yönelik olup diyabetin komplikasyonlarının oluşma riskinide azaltır [Ref]. Diyabetin kalp ve damar rahatsızlıkları ile olan yakın bağlantısı gözeönüne alındığında, glisemik regülasyon yanında lipid düzeylerinin kontrolü ve tansiyon değerlerinin kontrolüde diyabet tedavisinde önem taşır [Ref].
Diyabetin tedavi ile önlenmesi genel olarak mümkün olmadığı için diyabette hastanın takibi veya diğer adıyla hastanın diyabetinin yönetimi önem taşımaktadır. Diyabetin takibine yönelik eğitim programları ve diyabet verilerinin tutulmasını ve diyabet takip ekibiyle paylaşılmasını sağlayan bilgi teknolojisi araçlarıda son yıllarda önem kazanmıştır [].
Diyabette doğru diyet ve spor çok önemlidir. Gerekli durumlarda diyabet diyeti ilaç tedavisi ile desteklenir
Tip 1 Diyabetes Mellitus özellikle pankreastan insülin salgılayan β-hücrelerinde yıkıma bağlı olan bir formdur. Yıkım hızı değişken olmakla birlikte,çocuk ve gençlerde yıkım hızlı olurken erişkinlerde bu süreç yavaştır. Bu genellikle diyabetin hayatta kalmak için insülin tedavisi gerektiren tipidir. Hastalık tanısı konulduktan bir veya iki yıl içerisinde insülin tedavisine gereksinim duyulmayacak bir dönem görülebilir balayı dönemi. Bu dönemde hastalar insülin tedavisi olmadan yaşamlarını idame ettirebilirler.
Tip-1 diyabetin belirtileri [değiştir]
3 P belirtisi diye tanimlanan çok idrara çıkma Poliüri, çok su içme Polidipsi ve çok yemek yeme Polifaji hastaların çoğunluğunda görülen belirtiler gurubudur, fakat hastanın hiçbir şikayeti olmadan yapılan kan şekeri ölçümünde yüksek çıkması ile tanı koyulduğu gibi, diyabetik ketoasidoz denilen ve hayatı tehdit eden tablo ile de belirebilir.
Tip-1 diyabetin tanısı [değiştir]
Kan şekerinin yüksek olması dışında, Tip 1 diyabetli hastalarda insülin ve plazma C-peptid düzeyleri çok düşük ya da tespit edilemez düzeydedir. Pankreasta insülin salgılayan adacıklara karşı gelişen antikor varlığı, insüline karşı gelişen antikorlar ve anti GAD pozitifliği tanıda rol oynar.
Tip II diyabet [değiştir]
Tip 2 diyabet diyabetin en yaygın formudur.Bu formun nedeni halen kesin olarak bilinmemekle birlikte β-hücre yıkımı tip 2 diyabette olmamaktadır.Bu formda, hastalarda genellikle insülin yetmezliğinden ziyade göreceli olarak insülin fazlalığı ve insülin direnci mevcuttur. Hayatta kalmak için insülin tedavisine gereksinim duyulmayabilir. Tip 2 diyabetli hastaların çoğunluğu diyabet ortaya çıktığında obezdirler ve obezite insülin resistansı 'nı arttırmaktadır. |
